Is onjuiste pensioencommunicatie een rechtshandeling of niet?
Geldt het verstrekken van pensioeninformatie vanuit een pensioenfonds aan een deelnemer als rechtshandeling of een administratieve handeling? Dit nuanceverschil is pas relevant op het moment dat het onjuiste informatie betreft. Tegenstrijdige oordelen van de kantonrechter en het Gerechtshof Den Haag tonen aan dat een pensioenfonds een matig risico loopt om bovenreglementaire rechten toe te kennen aan een deelnemer.
Situatie
Een pensioenfonds informeert een deelnemer via een brief en aanvraagformulier over de mogelijkheid om met vervroegd pensioen te gaan. Dit was op verzoek van de deelnemer. Achteraf bleek dat het pensioenfonds te hoge pensioenbedragen vermeldde op het aanvraagformulier. De deelnemer ondertekende het document en ontving later ook een schriftelijke bevestiging met diezelfde te hoge bedragen. Het pensioenfonds keerde een te hoge, onreglementaire uitkering uit en corrigeerde dit later tot het reglementaire bedrag.
Tegenstrijdige oordelen van de rechters
In 2016 oordeelde de kantonrechter in een tussenvonnis ( ECLI:NL:RBDHA:2016:17098) dat het verstrekken van onjuiste pensioeninformatie een rechtshandeling van een bedrijfstakpensioenfonds was. De deelnemer mocht namelijk vertrouwen op de door het pensioenfonds verstrekte informatie. Met als gevolg dat de deelnemer een uiteindelijk hoger pensioen geniet dan het reglementaire bedrag. Opvallend, want in de rechtspraak van de afgelopen jaren wordt juist gesteld dat dit soort informatie in beginsel geen rechtshandeling is, maar een administratieve handeling. Met als enig doel de ontvanger te informeren.
Het Gerechtshof Den Haag oordeelt echter tegenovergesteld ten opzichte van de kantonrechter ( ECLI:NL:GHDGA:2019:76 ). De verstrekte informatie van het pensioenfonds gaat niet om een ‘verrichte rechtshandeling die is gericht op een van het reglement afwijkend rechtsgevolg’. De deelnemer mocht niet gerechtvaardigd vertrouwen dat het pensioenfonds handelde met de bedoeling de deelnemer andere rechten toe te kennen dan het reglementaire pensioen. Belangrijk is dat het pensioenfonds een voorbehoud in de brief had opgenomen. Namelijk dat de deelnemer alleen rechten kon ontlenen aan het pensioenreglement. De uitspraak van de kantonrechter is hiermee vernietigd en het pensioenfonds moet het reglementaire pensioen aan de deelnemer uitkeren.
Voorbehoud is het sleutelwoord
Ook als blijkt dat onjuiste pensioeninformatie geen rechtshandeling is, wil dat niet zeggen dat het verstrekken van dit soort foutieve informatie altijd zonder civielrechtelijke gevolgen blijft. Het kan als onrechtmatig worden beschouwd. Daarnaast kan het leiden tot een verplichting om de door de deelnemer geleden schade te vergoeden. Extra oplettendheid is vereist bij het verstrekken van informatie! Een deelnemer kan namelijk op basis van de informatie van het pensioenfonds verkeerde keuzes maken, die onherroepelijk zijn. Bij pensioeninformatie is het toevoegen van een voorbehoud het sleutelwoord. Hieruit dient te blijken dat de deelnemer alleen rechten kan ontlenen aan het pensioenreglement.
- Meer lezen over pensioenfondsen? Wij verzamelen diverse jurisprudentie met betrekking tot dit onderwerp.
- Verkrijg meer kennis over bedrijfstakpensioenfondsen, volg de opleiding tot BPF deskundige!
Bron: LinkedIn De Brauw