Staatssecretaris Wiebes stuurde op 23 januari 2017 de novelle pensioen in eigen beheer naar de Tweede Kamer. De stemming zal naar verwachting op 9 februari plaatsvinden. Wat moet de accountant die een dga adviseert weten over de voorgestelde wijzigingen?
De novelle heeft betrekking op de aftrekmogelijkheid voor toekomstige pensioenindexaties op het moment van afkoop of omzetting naar een oudedagsverplichting. Na nadere studie is de staatssecretaris van mening dat lastenaftrek van toekomstige indexatie bij afkoop of omzetting is uitgesloten. Dit blijkt uit het nieuw voorgestelde artikel 34e van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (Wet Vpb 1969).
Te streng
Staatssecretaris Wiebes vindt dit echter voor een kleine groep dga’s te streng. Dit betreft de dga’s die al een actiefpost op de fiscale balans hebben opgenomen voor toekomstige indexaties. Bijvoorbeeld vanwege het bij een externe bv onderbrengen van de pensioenverplichting. Die groep krijgt alsnog de mogelijkheid de actiefpost ten laste van de fiscale winst te brengen bij afkoop. Of in jaarlijkse termijnen tot de leeftijd van 87 jaar bij omzetting in een oudedagsverplichting.
Naar verwachting zal de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer 1 april 2017 van kracht worden. De wet is bedoeld om de knelpunten van het pensioen in eigen beheer, zoals onder meer het verschil in fiscale en commerciële waardering van de pensioenverplichting en de bijbehorende dividendklem, zo snel mogelijk weg te nemen.
Keuzes
Na invoering kan de dga kiezen tussen het premievrij aanhouden van het opgebouwde pensioen in eigen beheer, het omzetten van de fiscale waarde in een oudedagsverplichting of het afkopen van het pensioen. De laatste twee keuzes volgen op het afstempelen van het pensioen in eigen beheer tot de fiscale waarde.
Welke keuze de dga ook maakt, in alle gevallen zal het pensioeninkomen lager uitvallen dan hij/zij in eerste instantie heeft beoogd. Daarnaast is de toestemming van de (ex-)partner nodig voor het afkopen dan wel omzetten van het pensioen en het vervallen van diens recht op partnerpensioen.
Begeleiding
Voor de accountant of belastingadviseur ligt hier een taak om de dga te begeleiden in zijn keuzes. Maak inzichtelijk hoe het inkomen na pensionering er eerst uitzag en welke gevolgen de te maken keuze hierop heeft. Wees daarin realistisch. Het kan voorkomen dat een bv ‘onder water’ staat en dat het daardoor onwaarschijnlijk is dat het pensioen in zijn volle omvang kan worden uitgekeerd. Dat is uiteraard een gegeven dat wel duidelijk naar voren moet komen bij het uitwerken van de verschillende opties in relatie tot de huidige situatie.
Kijk ook naar eventueel aanwezige verzekeringen ten behoeve van het toegezegde pensioen. Overigens mag de waarde uit verzekeringen voor het ouderdomspensioen teruggebracht worden naar de bv. Dit moet dan wel tijdig aan de verzekeraar worden gevraagd en let hierbij vooral op het eventueel vervallen van garantierendementen.
Ook de (ex-)partner behoeft goede voorlichting. Voor de partner heeft de keuze die de dga maakt verstrekkende gevolgen. Wij adviseren om belangenverstrengeling te voorkomen hiervoor een collega-adviseur of een financieel adviseur in te schakelen.
Coulancetermijn
Het pensioen moet in principe voor 1 april 2017 premievrij worden gemaakt. Voor die datum moet aan de verzekeraar ook de opdracht voor het eventueel terugbrengen van de waarde van een verzekering naar eigen beheer zijn gegeven. Vanwege de relatief korte tijd die er resteert voor het volledig en juist informeren en adviseren van de dga is er echter een coulancetermijn van drie maanden (ingaande na 1 april) goedgekeurd. Voor de keuze om af te stempelen met daarna afkoop of omzetting in een oudedagsverplichting is er meer tijd. Dit is mogelijk tot en met 2019. De korting op de loonbelasting wordt bij afkoop echter wel elk jaar lager.
Kijk samen met de dga of het wenselijk c.q. noodzakelijk is om vervangende oplossingen te zoeken voor het verlies aan ouderdoms- en partnerpensioen. Hierbij is het meewegen van andere vermogensonderdelen van belang. Schakel zo nodig hiervoor een deskundige in. Ten slotte heeft de gemaakte keuze ook gevolgen voor het vermogen van de bv. Indien er meerdere dga’s zijn, bespreek dan het gezamenlijke belang.
