Het moet een flinke kater voor de vakbonden zijn: wel een pensioenakkoord, maar toch korten op de pensioenen. Het is overheidsbeleid op het randje: eerst sluit Koolmees met de bonden een pensioenakkoord en dan belazert hij de kluit door de rekenregels nog tijdens de onderhandelingen aan te scherpen waardoor pensioenen gekort moeten worden.
Voordat het pensioenakkoord in 2021 ingaat (als die datum haalbaar is), wordt eerst het pensioen van acht miljoen mensen gekort. We hebben het hier dan over het pensioen van gewone mensen die hier jarenlang voor gewerkt hebben en van hun pensioen afhankelijk zijn. Zij kunnen zich niet verweren en hebben geen mogelijkheden om het nog te compenseren. De door de commissie Dijsselbloem onlangs verhoogde kritische dekkingsgraad veroorzaakt dit. Bijna alle pensioenfondsen komen door het aantrekken van op zich al rigide rekenregels plotseling in de problemen.
Doel van het pensioenakkoord
Het pensioenakkoord heeft een duidelijk doel. De overheid wil van de doorsneepremie af en doet dat door een andere doorsneepremie te introduceren. Ik heb niet geprobeerd dit op een kleuterschool uit te leggen, maar ik denk dat ik daar uitgelachen zou worden. Op geen enkele wijze is aangegeven hoe we de miljarden kosten compensatiemaatregelen voor oudere deelnemers gaan betalen. De enige suggestie die gegeven is, is dat we de rekenregels voor pensioenfondsen gaan versoepelen waardoor meer buffers bij pensioenfondsen ontstaan. Deze buffers worden dan gebruikt om de miljarden kostende compensatie te financieren.
Het bewijs is hiermee geleverd: als we de rekenregels versoepelen, hebben we zelfs een overschot. De vakbonden zijn met een smoesje weggestuurd en nu komt er voor de leden ook nog eens een flinke kater bij. De rekenregels kunnen bij het pensioenakkoord dus wel aangepast worden, waarom dan nu niet direct?
Pensioenen korten nodig?
Of het nodig is om pensioenen te korten, is overigens maar de vraag. Het hangt ervan af hoe je het probleem bekijkt. In de afgelopen elf jaar is per saldo nauwelijks beleggingswinst behaald door het instorten van de beurs in 2008. De rente is van vijf procent gedaald naar nauwelijks een half procent nu. Desondanks bestaan onze pensioenfondsen nog en hebben zij een redelijke dekkingsgraad van rond de 100 procent. Ik vind dat ze een medaille verdienen, het is een topprestatie!
Pensioenfondsen behalen rendementen van tussen de vijf en acht procent per jaar. Als je daarvan uit zou gaan is er helemaal niets aan de hand, dan is er meer dan genoeg geld. Alleen als je rekent met rigide rekenregels is er een probleem. Het is feitelijk dus een fantasieprobleem, vooralsnog heeft het weinig met de realiteit ten aanzien van rendementen bij fondsen te maken. Niet indexeren, dat is wellicht verstandig. Pensioenen korten van mensen die hier niets tegenin kunnen brengen en van het pensioen afhankelijk zijn vind ik persoonlijk asociaal. En dat pensioenakkoord, ik moet het nog zien.
