Column: Pensioenakkoord is een stap dichter bij een flop

Column: Pensioenakkoord is een stap dichter bij een flop
Werkgevers zijn langzamerhand het gedoe rond het pensioenakkoord zat en zullen vaker kiezen voor een loonstijging en beëindiging van de pensioenregeling. Het gevolg: een flinke loonexplosie en uiteindelijk een armoedeval.

Het Pensioenakkoord en de versobering van pensioenen

“Geen oplossing in zicht voor gat in pensioen miljoen werkenden”, las ik in het Financiële Dagblad van 4 juni. Inmiddels zijn de ramingen van het Centraal Planbureau over de compensatiekosten voor bedrijven met een premieregeling binnen. Ongeveer één op de tien ondernemingen heeft een premiepensioenregeling. De premie loopt hierbij op naarmate de leeftijd vordert. Met de komst van het Pensioenakkoord verdwijnt de huidige premieopbouw. In het nieuwe stelsel wordt de premie een soort van gemiddelde. Jongeren krijgen hierbij in de toekomst meer en ouderen minder premie. Deze versobering voor ouderen moet worden gecompenseerd en dat kost werkgevers geld. Deze werkgevers zijn daarnaast vaak mkb’ers die het momenteel lastig hebben.

Berekeningen Centraal Planbureau

Het CPB gaat uit van 35% tot 45% kostenstijging voor werkgevers. De hoogte hiervan is afhankelijk van de leeftijdsopbouw binnen het bestand. Er zijn meer voorbeelden te geven. Ik schreef hier al eerder over in mijn column Pensioenakkoord, doodsteek voor beschikbare premie?

De cijfers van het CPB zijn kennelijk als een bom ingeslagen bij de onderhandelaars betrokken bij het Pensioenakkoord. Onbegrijpelijk, want hiervoor is vanaf het begin gewaarschuwd. De FNV Havens verwacht dat werkgevers in de haven zullen stoppen met pensioenregelingen. Ik verwacht dat veel meer werkgevers dit voorbeeld zullen volgen. De coronacrisis biedt ze in ieder geval een goed argument: ze hebben het al zwaar genoeg.

Van loonexplosie naar een armoedeval

Waar zal het voor al deze werknemers met premieregelingen toe leiden? Als werkgever zou ik kiezen voor een loonstijging van bijvoorbeeld 15% en de pensioenregeling beëindigen. Mijn ervaring geeft aan dat veel werkgevers inmiddels wel een beetje klaar zijn met pensioen. Ik verwacht dat er bij deze werkgevers een ‘niet-pensioenakkoord’ zal worden gesloten. Er komt dan voor ongeveer één miljoen werknemers een loonexplosie aan.

Werknemers zullen kritisch zijn, maar een loonstijging van 15% is wel aantrekkelijk. Vakbonden spelen in deze sector geen rol omdat het geen cao-gebonden werkgevers zijn. De werknemers zullen plechtig beloven dat ze de salarisverhoging apart zullen gaan leggen. Dat zal hun intentie zeker zijn, maar ik heb inmiddels enkele scenario’s meegemaakt die in de praktijk anders hebben uitgepakt. Op de pensioendatum zal blijken dat er toch niet gespaard is voor pensioen. Voor veel gepensioneerden zal dit tot een armoedeval leiden.

Aanbeveling aan de onderhandelaars

Stop de onderhandelingen. Betaal de uren die je gedeclareerd hebt terug, je was immers al van diverse kanten al gewaarschuwd. Verhoog de rekenrente naar 2%, ik schat dat pensioenfondsen hierdoor 300 miljard vrijspelen. Ze maken al decennia lang gemiddeld 7% rendement per jaar dus dit zou geen probleem moeten zijn. Indexeer de pensioenen, dat is goed voor de economie in deze crisis. Pomp die 300 miljard in het bedrijfsleven. Hierdoor kan veel werkgelegenheid worden behouden. Uiteindelijk hebben werkgevers en werknemers dit geld bij elkaar gespaard. Zodoende krijgt de 300 miljard een goede bestemming en behouden we ons prachtige pensioenstelsel.

Over de schrijver